Przejdź do głównych treściPrzejdź do wyszukiwarkiPrzejdź do głównego menu
poniedziałek, 20 maja 2024 14:01

Średnia krajowa - jak się kształtuje?

Najnowsze informacje przekazane przez Główny Urząd Statystyczny wskazują, że w listopadzie 2023 roku średnia krajowa miała wartość 7 670,19 złotych. Jednakże ten fakt nie oznacza, że większość Polaków zarabia więcej niż 5 tysięcy złotych na miesiąc. Wielu z nas uzyskuje mniejsze wynagrodzenia, dlatego zastanawiamy się nad tym, dlaczego średnia krajowa jest aż tak wysoka. Co warto wiedzieć o średniej krajowej 2024? Czym jest to pojęcie? Jak kształtuje się średnia krajowa w ostatnim czasie?
  • 14.03.2024 16:37
Średnia krajowa - jak się kształtuje?

Średnia krajowa 2024

Z pewnością średnia krajowa 2024 interesuje każdego z nas. Jest to przeciętne wynagrodzenie, czyli średnia płaca, obliczana na terytorium danego państwa. W tej sytuacji Główny Urząd Statystyczny przedstawia informacje o kwocie średniej krajowej za dany miesiąc zazwyczaj w połowie kolejnego miesiąca. W jaki sposób dokonywane są obliczenia?

W celu wyliczenie średniej krajowej w Polsce, GUS sumuje głównie wynagrodzenia osobowe brutto, wypłaty z tytułu udziału w zysku, czy też honoraria wypłacane niektórym grupom pracowników, dotyczące umowy o pracę. Otrzymana wartość jest potem dzielona przez przeciętną liczbę zatrudnionych w danym okresie, bez uwzględniania osób zatrudnionych poza granicami kraju i wykonujących pracę nakładczą. Więcej informacji na ten temat znajdziemy w serwisie Poradnik Pracownika.

Średnia krajowa a wynagrodzenia Polaków

Nie jest tajemnicą, że średnia krajowa nie stanowi odzwierciedlenia wynagrodzeń Polaków. Dlaczego tak jest? Powodem wysokiej średniej krajowej jest bez wątpienia to, że w wyliczeniach GUS bierze pod uwagę także zarobki osób najbogatszych. W efekcie na wyliczenia znacznie mniejszy wpływ mają osoby zarabiające płacę minimalną. Średnie wynagrodzenie jest zatem zawyżane przez takie osoby, które zarabiają bardzo duże pieniądze w naszym kraju. 

Pamiętajmy także o tym, że wyliczenia średniej krajowej nie odnoszą się do całego rynku pracy, lecz do tych firm, które zatrudniają co najmniej 10 osób. Co to oznacza? W wyliczeniach nie ujmuje się mikro i małych firm, które stanowią znaczną większość na rynku polskim. Poza tym w wyliczeniach nie bierze się pod uwagę pracowników zatrudnionych na umowę o dzieło lub zlecenie. W Polsce takich umów jest całe mnóstwo, a osoby związane z nimi bywają wynagradzane gorzej. 

Co ciekawe, statystyki przeciętnego wynagrodzenia w 2023 roku kształtują się na poziomie wyższym niż 7000 złotych brutto. Jeszcze w 2015 ta wartość wynosiła 400 złotych brutto, dlatego widzimy, że płace z biegiem lat ulegają wzrostom. Oczywiście w niektórych miesiącach zdarzają się małe spadki w statystykach, co może wiązać się z przesunięciami w wypłatach premii i sezonowością. Zazwyczaj jednak obserwujemy trend wzrostowy w średnim wynagrodzeniu w Polsce

Co jeszcze warto wiedzieć?

Co jeszcze powinniśmy wiedzieć o średniej krajowej w Polsce w 2024 roku? Eksperci jasno wskazują, że średnia krajowa raczej nie oddaje rzeczywistej sytuacji Polaków. Znacznie lepszym odzwierciedleniem płac może być dominanta i mediana, jednakże te wartości są podawane znacznie rzadziej przez Główny Urząd Statystyczny. Poziom wynagrodzeń lepiej od średniej krajowej opisuje z pewnością dominanta - pokazuje ona wartość dominującą wśród wynagrodzeń w naszym kraju. Okazuje się, że kwota ta jest całkiem różna niż podawana średnia krajowa. 

Wiemy już, że średnia krajowa 2024 nie wskazuje na realne zarobki Polaków, zwłaszcza że większość z nas zarabia najniższą krajową netto. Ile aktualnie wynosi wartość minimalnego wynagrodzenia? Najniższa miesięczna płaca w Polsce w 2024 wynosi 4 242 zł brutto od stycznia oraz 4 300 zł brutto od lipca. To daje nam wskazówkę, że średnia krajowa jest ponad dwa razy większa niż najniższa płaca w 2024 roku. Wskazywane wysokości średniej krajowej nie stanowią zatem miarodajnego parametru określającego zarobki w naszym kraju. Niestety często średnia ta jest wskazywana jako wartość, która świetnie obrazuje wynagrodzenia w Polsce. To z kolei wzbudza liczne kontrowersje i zdziwienie wśród osób, które zarabiają znacznie mniejsze wartości.

Materiał zewnętrzny